Heykelden resme, müzikten ebruya, tiyatrodan sinemaya kadar sanatın hangi alanına ait olursa olsun, bir sanat ürününü değerlendirirken üç şeyin uyumuna bakıyorum:
a) Biçim,
b) Biçimlenen içerik,
c) İşlev.
Bu üç koşul ne kadar uyumlu olursa, ürettiğim eser de o kadar başarılı olur ama bunu yaparken de sanatın özgünlüğünü ve evrenselliğini kesinlikle göz ardı etmiyor, özgünlük ile evrenselliği karıştırmamaya özen gösteriyorum.
Düşünceme göre “Biçim”, ilgili sanata ait eserin içeriğini artistik ve estetik olarak dışarıya (insanlara) yansıtmaya yönelik bir içyapı kompozisyonudur ve bu, konu ve düşünceden oluşur. “Konu”da yaşam yansıtılan fenomenlerle ortaya konurken (ki, burada bile birçok betimlemeye, imgeye filan başvurabiliriz), “Düşünce”de betimlemesi yapılan fenomenlerin özünü, gerçekliğin çelişkilerini kendimize göre yorumlayarak sonunda da bu öz ve çelişkilerin estetik, artistik, ahlaki, felsefi, vb. sonuçlara ulaşmayı sağlamaktır. Sanat kavramının “genetik kodu” “İçerik”tir ve başta insanların “A”dan “Z”ye kadar tüm ilişkileri olmak üzere, evrendeki tüm fenomenlerin gerçekliği üzerine kuruludur. “İşlev”, “Neden?” sorusunun karşılığı, “Çünkü” bağlacının tümcesi olarak vardır ve kısaca örnekleyecek olursam, “Bu eseri şu “biçim”de yapıyorum; “içeriği” şu olacak ve şöyle düzenleyeceğim, çünkü…!”
Edebiyat biliminin (ve tabi ki sanatının) en zor alanı olarak düşündüğüm şiir için de bunların geçerli olduğunu düşünmekteyim. Yazılan bir şiir, yukarıdaki (bana göre) üç koşulu taşımak zorunda olduğu gibi, “İfade Şekli” diyerek kısalttığım söz, ritm, ses uyumu, müzikalite ve imge, betimleme, derinlik, yönlendiricilik, vb. birçok şeyi de içermek zorundadır.
Her insanın şiir yazma hakkı var ben buna büyük saygı gösteriyorum. “İçimden geldi yazdım.” sıradanlığı ile yazıya dönüştürülen ve, “Allah Kuran çarpsın ki ben sevdim ama sen sevmedin yaa!”dan öteye geçmeyen vıcık vıcık aşk(!) sözü salataları, şiir değildir.
21 Mayıs 2012
0 Yorumlar:
Yorum Gönder